Vergeten kunstwerken

Je loopt er makkelijk aan voorbij zonder het op te merken. Kennelijk zijn we er zo aan gewend dat het niet direct opvalt. Te alledaags misschien. Totdat je er toch een keer door gegrepen wordt. Dan is het of er plotseling een wereld voor je open gaat. Zo verging het mij althans. Vorm, klank en kleur Waar ik het over heb is mijn fascinatie voor wat wederopbouwkunst, of monumentale wandkunst, wordt genoemd. Het gaat om veelal abstracte kunstwerken uit de jaren ’50 en ’60 die zich in de openbare ruimte bevinden. En nee, dat klinkt niet al te hip. Maar zodra je je ogen (en je hart) ervoor opent is het hek van de dam. Heb je er eenmaal oog voor, dan zie je ze plotseling veel vaker. De composities, vormen, verhoudingen en materialen zijn overrompelend mooi. Wat het precies zo mooi en boeiend maakt, weet ik niet. Sommige mensen zien bij abstracte kunst bepaalde figuratieve elementen of men maakt interpretaties van de betekenis ervan. Ik heb dat niet. Ik laat me alleen maar betoveren door de vormen, de kleuren en de texturen.

Gevelfragment NS station Bergen op Zoom

Gebouwen als kunstwerk De kunstenaars uit die tijd gebruikten veel verschillende materialen en technieken. Beton komt veel voor, vaak in combinatie met gekleurd glas. Ook mozaïek en incrustatie van natuursteen zie je regelmatig. Deze kunstwerken maakten destijds vaak deel uit van gebouwen, bijvoorbeeld in de gevel of het interieur. Mijn woonplaats Rotterdam is een schatkamer voor het vinden van deze kunstwerken, mede omdat er relatief veel gebouwen uit de wederopbouwperiode staan. Maar ook in andere steden kun je er tegenaan lopen.

Gevelfragment Bredestraat, Rotterdam

Help wandkunst opsporen Helaas zijn deze kunstwerken vaak slecht gedocumenteerd en wordt er slordig mee om gesprongen. Veel waardevolle kunstwerken zijn al gesneuveld bij het slopen van het gebouw waar het onderdeel van uitmaakte. Gelukkig heeft het Instituut Collectie Nederland (onderdeel van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) een project gestart met als doel deze wandkunst op te sporen en vast te leggen. Mocht je ook enthousiast zijn en je komt een waardevol wederopbouwkunstwerk tegen, dan kun je het aanmelden op: www.helpwandkunstopsporen.nl of zet het hieronder in een reactie.

Gevelfragment Stadsschouwburg Antwerpen

Gevelfragment Voormalig postkantoor Dronten